Świadectwo imponujące - wiele tysięcy stron pokrytych gęstym maczkiem - powstawało codziennie przez 34 lata. A w nim utrwalona wspólna historia Polaków i Litwinów. Autor dzienników, Michał Römer (prawnik, publicysta, działacz społeczny i polityczny, wolnomularz) był postacią znakomitą. Wyprzedzał swój czas, umiał wyjątkowo celnie uchwycić istotę otaczającej go rzeczywistości. Dzięki niemu dziś można zrozumieć polsko-litewskie doświadczenie XX wieku.

6-tomowa edycja dzienników Michała Römera, obejmująca lata 1911-1945, przedstawia - obok spraw największej wagi - także codzienność epoki, sprawy społeczne i obyczajowe. Autor w tomie 5 omawia szczegółowo napięcia w stosunkach polsko-litewskich i ich źródła, opisuje życie Kowna (gdzie mieszka od 1920 roku), swoją działalność prawniczą i akademicką (jako rektora Uniwersytetu), a także z niespotykaną otwartością pisze o swoim życiu osobistym. Notuje także budzenie się nowych prądów w Europie - rodzenie się niemieckiego faszyzmu oraz apogeum sowieckiego komunizmu.