Uciec jak najwyżej

Spis treści Tadeusz Różewicz Gawęda o spóźnionej miłości Tyle życia, ile pamięci Nade mną tylko niebo Po Koronę Himalajów Coraz większa samotność, coraz głębszy cień Ślady coraz mniej wyraźne Wszystkie rozdziały dostępne w pełnej wersji książki. Opra­co­wa­nie gra­ficz­ne An­drzej Ba­rec­ki Re­dak­cja Mag­da­le­na Słysz Ko­rek­ta Da­nu­ta Wo­łod­ko Zdję­cie Wan­dy Rut­kie­wicz na okład­ce (C) An­drzej Ku­kucz­ka Co­py­ri­ght (C) by Wy­daw­nic­two ISKRY, War­sza­wa 1999, 2007 ISBN 978-83-244-0279-3 Wy­daw­nic­two ISKRY ul. Smol­na 11, 00-375 War­sza­wa (22) 827-94-15 e-mail: Przy­go­to­wal­nia: ­ Skład wersji elektronicznej: Virtualo Sp. z II Kar­ko­no­sze po­wsta­ły w okre­sie ka­le­doń­skich ru­chów gó­ro­twór­czych ja uj­rza­łem świa­tło dzien­ne 9 paź­dzier­ni­ka 1921 roku skąd się wzią­łem? Z Ra­do­mia uro­dzo­ny pod zna­kiem Wagi ufor­mo­wa­ny w okre­sie ru­chów to­ta­li­tar­nych prze­sze­dłem przez ogień po­wie­trze woj­nę przez lasy nad War­tą i Pi­li­cą przez Kra­ków Gli­wi­ce Wro­cław przez sie­dem gór i sie­dem rzek i tak wę­dru­jąc po mat­ce zie­mi po pięk­nej błę­kit­nej pla­ne­cie nad któ­rą uno­si się czer­wo­ny Mars i Sa­turn w ty­siącu pier­ście­ni do­sze­dłem do Gór Ol­brzy­mich na ulicz­ce pro­wa­dzą­cej do Mu­zeum Spor­tu i Tu­ry­sty­ki w Kar­pa­czu tra­fi­łem na ślad ślad jej sto­py ślad uśmie­chu ślad jej ręki przed laty prze­glą­da­jąc po­ran­ną ga­ze­tę do­wie­dzia­łem się że ko­bie­ta z Wro­cła­wia zdo­by­ła Mo­unt Eve­rest przy in­nej spo­sob­no­ści prze­czy­ta­łem (w ,,Prze­kro­ju"? ,,Pa­no­ra­mie"?) krót­ki wier­szyk pió­ra Wan­dy pa­mię­tam że chcia­łem do niej za­dzwo­nić za­py­tać co skło­ni­ło Wspa­nia­łą Krysz­ta­ło­wą Górę do uro­dze­nia mysz­ki ale nie star­czy­ło mi śmia­ło­ści może dla­te­go że w dzie­ciń­stwie zo­ba­czy­łem i zdo­by­łem tyl­ko ,,psią gór­kę" koło Ra­dom­ska (25 me­trów) i ,,ko­cią górę" w so­sno­wym la­sku koło Ga­brie­lo­wa do­pie­ro po jej śmier­ci za­da­łem to py­ta­nie uśmiech­nę­ła się i po­wie­dzia­ła otwie­ra­jąc oczy - a pan? pa­nie Ta­de­uszu dla­cze­go Pan pi­sze wier­sze - ja? ja nie wiem uli­ca­mi Wro­cła­wia pły­nę­ły rwą­ce gór­skie stru­mie­nie rze­ki po­to­ki w brud­nym lu­strze wody któ­re wzno­si­ło się i opa­da­ło sta­ły ko­ścio­ły te­atry domy lu­dzie na da­chach ma­cha­li bia­ły­mi nie­bie­ski­mi czer­wo­ny­mi płach­ta­mi pań­stwo Gu­cwiń­scy bu­do­wa­li arkę dla swo­ich zwie­rząt ra­to­wa­li sło­nie ży­ra­fy lwy i mo­ty­le śmi­głow­ce uno­si­ły się nad wo­da­mi w par­ku Szczyt­nic­kim w za­to­pio­nym ja­poń­skim ogro­dzie chwy­ci­łem Wan­dę za rękę prze­pra­szam! a Pani do­kąd śpie­szy - a wie­dzia­łem już że śpi snem wiecz­nym - mach­nę­ła ręką i po­wie­dzia­ła - ja? Idę na Mo­unt Eve­rest a po dro­dze na Mat­ter­horn Nan­ga Par­bat An­na­pur­nę... po­tem wej­dę jesz­cze na Kang­czen­dzon­gę... - ale to bar­dzo wy­so­ko po­wie­dzia­łem - tyl­ko 8586 me­trów po­wie­dzia­ła z za­gad­ko­wym uśmie­chem - ale Pani nie za­bra­ła ze sobą ani śpi­wo­ra ani za­pa­su je­dze­nia (a wie­dzia­łem już że ona umar­ła) ani ma­szyn­ki do go­to­wa­nia a ta pła­chet­ka ten ko­lo­ro­wy na­mio­cik jest do­bry dla dzie­ci moż­na go usta­wić w ogród­ku dział­ko­wym pod ja­błon­ką koło grząd­ki z mar­chew­ką ko­per­kiem pie­trusz­ką niech Pani od­pocz­nie po­wie­dzia­łem z tro­ską kto to wi­dział! żeby cho­dząc o ku­lach ska­kać po gó­rach ,,ko­ro­na Hi­ma­la­jów" po­cze­ka na pa­nią - ,,po­trzeb­ne jest mi po­czu­cie za­gro­że­nia i to ta­kie­go, któ­rym mogę ste­ro­wać". - niech pani zo­sta­wi w spo­ko­ju Kang­czen­dzon­gę... prze­cież tego na­wet wy­mó­wić nie moż­ za­pi­sze­my pa­nią do związ­ku li­te­ra­tów urzą­dzi­my pani wie­czór po­etyc­ki przy świe­cach prze­czy­ta pani wier­szyk wyda to­mik otrzy­ma wy­róż­nie­nie zo­sta­wi śla­dy sto­py na ska­le Ka­lio­py Wan­da ro­zej­rza­ła się po świe­cie i po­wie­dzia­ła do sie­bie - nie stał się jesz­cze dla mnie to­wa­rzy­szem nie może zro­zu­mieć 25 maja 1992 roku do­tar­ła do kra­ju wia­do­mość że Wan­da Rut­kie­wicz zgi­nę­ła w Hi­ma­la­jach III sie­dzia­łem w mu­zeum za­ba­wek w dom­ku la­lek pa­no­wał ruch na­kry­wa­no do sto­łu ktoś grał na pia­ni­nie ze­gar wy­bi­jał go­dzi­nę por­ce­la­no­wy ko­tek li­zał łapę na pal­cach we­szła Wan­da sta­nę­ła przy ka­flo­wym zie­lo­nym pie­cu grze­jąc skost­nia­łe ręce za­py­ta­łem szep­tem co ją skło­ni­ło do po­wro­tu na na­szą do­li­nę łez i od­po­wie­dzia­ła mi mó­wiąc ,,cza­sem my­ślę, że wspi­nam się dla­te­go, aby prze­ko­nać się, jaka dro­ga jest mi na­sza sza­ra co­dzien­ność. Wra­ca­jąc po­zna­ję, jak sma­ku­je ku­bek go­rą­cej her­ba­ty, po dniach pra­gnie­nia, sen po wie­lu nie­prze­spa­nych no­cach, spo­tka­nie z przy­ja­ciół­mi po dłu­giej sa­mot­no­ści ci­ " my­śla­łem o jej ży­ciu i śmier­ci i zo­ba­czy­łem jej od­dech któ­ry po­łą­czył się z od­de­cha­mi ży­wych lu­dzi zwie­rząt drzew i kwia­tów za­mek z lodu wy­pa­ro­wał wiecz­ne śnie­gi ru­szy­ły się szkla­na góra spły­nę­ła w do­li­nę