Marek Górlikowski wieloletni dziennikarz ?Gazety Wyborczej? czterokrotnie nominowany do nagrody Grand Press w kategoriach Dziennikarstwo śledcze, Wywiad i Publicystyka ponownie podejmuje się niezwykle wyczerpującego zadania. Tym razem stara się przywrócić pamięć o Józefie Rotblacie, o którym historia zapomniała już zupełnie. Mimo wielu dokonań w zakresie fizyki jądrowej oraz udziału w budowie bomby atomowej ten niezwykły Polak został całkowicie wyparty z kart historii. Górlikowski nie tylko zastanawia się nad przyczynami takiego stanu rzeczy, ale również dokonuje dekonstrukcji tej niezwykle ciekawej postaci. Na podstawie dokumentów FBI, polskiej bezpieki i archiwów w Londynie i Cambridge tworzy niezwykle wciągającą opowieść o człowieku, który mimo wyróżnienia Pokojową Nagrodą Nobla został zepchnięty w historyczny niebyt. Kim zatem był Józef Rotblat? Czy faktycznie walczył o pokój na świecie? A może był szpiegiem Związku Radzieckiego? Na te i inne pytania odpowiedzieć próbuje autor.
Biografia tego fascynującego człowieka, jakim był niewątpliwie Józef Rotblat, przypomina scenariusz doskonałej powieści przygodowej z wątkami sensacyjnymi i szpiegowskimi. Jego koleje życiowe nadawałyby się na scenariusz niejednego hollywoodzkiego filmu. Rotblat okazał się bowiem jedną z wybitniejszych jednostek, które były silnie uwikłane w wielką historię i które odcisnęły na niej piętno. Z jednej strony wzbudza we współczesnych liczne kontrowersje, a z drugiej jest charyzmatyczną postacią uczestniczącą w zdyskredytowanym już przedsięwzięciu jakim po latach okazał się Pugwash.
Gdy Rotblat miał 36 lat rozpoczął prace nad budową bomby atomowej w ramach ściśle tajnego projektu Manhattan. Wbrew oczekiwaniom nie przyjął oferowanego mu brytyjskiego obywatelstwa, czym wzbudził wiele wątpliwości. Z tego powodu jeszcze dokładniej jego życiorys i kariera naukowa były sprawdzane przez tajnych agentów. Nawet podejrzewano go o szpiegostwo na rzecz ZSRR. Jednakże Rotblat wbrew pozorom nie był jednoznaczną posągową postacią, ani legendą, lecz człowiekiem z krwi i kości, któremu zdarzały się wzloty i upadki, sukcesy i porażki, Dlatego ta jego ,,ludzka twarz? może się spodobać czytelnikowi na tyle, by wczuć się w jego sytuację i poczuć klimat niezwykłych czasów, w których przyszło mu żyć.
Podsumowanie:
,,Noblista z Nowolipek. Józefa Rotblata wojna o pokój? to fascynująca i wciągająca już od pierwszych stron biografia Rotblata, postaci charyzmatycznej, kontrowersyjnej, ale niezmiernie ważnej w kontekście społeczno-politycznym. Dzięki Górlkowskiemu czytelnik poznaje największe tajemnice tamtych czasów i dowiaduje się wiele na temat samego projektu Manhattan.
Opowieść o wybitnym fizyku to również przejmująca narracja dotycząca Holocaustu. Rotblat był Żydem mieszkającym w Nalewkach, któremu za pomocą ponadprzeciętnej inteligencji udało się zrobić naukową karierę. Gdy inni ginęli w obozach zagłady, on pracował nad najpotężniejszą bronią mogącą zniszczyć wiele ludzkich istnień. Ten paradoks znacząco zdeterminował jego życie i spowodować mógł, że mimo wyróżnienia Pokojową Nagrodą Nobla, został zapomniany na wiele lat.
Oprócz tego Górlikowski w przystępny sposób wyjaśnia najważniejsze zagadnienia z zakresu fizyki jądrowej. Nawet ja, która jestem totalnie niezorientowana w tym zakresie, zrozumiałam wiele, a to oznacza, że należy pogratulować autorowi :-)
Opinia bierze udział w konkursie