Warto poświęcić kilka minut na porównanie podobieństw między "Orange Is the New Black" a "Wspomnieniami z martwego domu". Obydwie pozycje zgłębiają wpływ więzienia na osoby tam osadzone, sposoby przetrwania, to co doprowadza ludzi do szaleństwa wewnątrz, to co jest rdzeniem ludzkości w środowisku, które ma na celu ograniczenie jej istoty, jak względna jest kara i tak dalej.

Genialność literatury więziennej polega na tym, że może być użyta jako mikrokosmos życia. Jesteśmy wszyscy uwięzieni przez coś. Mało znaczy, czy jesteśmy zniewoleni przez ludzi czy przedmioty. Wszyscy jesteśmy kontrolowani przez coś, torturowani przez kogoś, uzależnieni od wad, grzechu lub naszych własnych lęków. Eksploracja idei więzienia i więźniów może nas otworzyć nie tylko na trudności, z którymi wszyscy się mierzymy, ale także na sposoby przetrwania oków życia, ograniczeń naszego ciała, ciemności tego śmiertelnego uwięzienia.

Dostojewski daje nam wskazówki. Sny, nadzieja, wiara, cel i relacje pozwoliły mu przetrwać cztery lata na Syberii. Te same cechy zwiększają szanse, że nie tylko przetrwamy nasze uwięzienie na Ziemi, ale nawet zaczniemy je lubić i znajdziemy w tym procesie piękno i miłość.

W swojej książce, Dostojewski używa głosu szlachcica skazanego na dziesięć lat ciężkich robót za morderstwo żony, aby opisać codzienne życie na katordze. Prezentuje szereg portretów skazańców, ukazując ich charaktery, postawy i codzienne zachowania. Pisarz opisuje różne aspekty życia katorżników, takie jak pobyty w szpitalu, handel alkoholem, święta, kary cielesne, czy stosunek do przełożonych.

Choć Dostojewski zaznacza, że wśród skazańców są również cenni, dobrzy ludzie, z którymi zdołał nawiązać przyjazne relacje, większość z nich to jednak postacie dumne, zawistne, złośliwe i pełne gniewu. Konflikty, kradzieże i bójki są codziennością twardych, brutalnych realiów więziennych.

Większość skazańców to ludzie pochodzący z chłopskiego stanu, których stosunek do szlachcica Aleksandra Pietrowicza, jest pełen nienawiści. Jego wyjątkowo trudna sytuacja na katordze, intensyfikowana przez nieprzyjazne nastawienie współwięźniów i samotność, szczególnie daje mu się we znaki podczas pierwszych miesięcy pobytu w więzieniu.