Ebook Śladami bogów mobi,epub

stu lat, czuje się jak u sie­bie, jak w domu. Ostroż­nie dodaje jesz­cze: - Wszyst­kiego pró­bo­wa­łem, moja żona mieszka w Mar­sy­lii, mamy dwie córeczki, usa­mo­dziel­ni­łem się na lądzie, aż w końcu nie wytrzy­ma­łem, wró­ci­łem na sta­tek, - urywa, namy­śla się, szuka słów - bo tylko tutaj jestem wol­nym czło­wie­ Ni­gdy nie opusz­czam statku, jeśli zawi­jamy gdzieś do portu; nie lubię scho­dzić na ląd. Zostaję tu, żyję na nim od dwu­dzie­stu lat. Teraz już zresztą mnie stąd nie prze­niosą, wie­dzą, że chcę na nim zostać. Na pokła­dzie wiatr pod­rywa płachtę; bar­man wycho­dzi, popra­wia coś sta­ran­nymi i wyćwi­czo­nymi ruchami, gestami wła­ści­ciela, który strzeże swego majątku. Ten nie­miecki stary i ułomny sta­tek, który pod fran­cu­ską ban­derą pły­nie tu po morzu, zupeł­nie niczym kawa­łek Alza­cji, dla niego, dla Alzat­czyka, naj­wy­raź­niej jest ojczy­zną. Sto metrów kwa­dra­to­wych desek mię­dzy kon­ty­nen­tami, obszar, któ­rego nie jest skłonny ni­gdy wię­cej opu­ścić, póki żyje - on albo sta­tek. Na mię­dzypokła­dzie toczy się ner­wowy, prze­peł­niony pod­nie­ce­niem dia­log: czwórka emi­gru­ją­cych Żydów spiera się na temat nowej ojczy­zny, któ­rej szu­kają i wypa­trują; na temat Pale­styny. Bar­man wycho­dzi przed drzwi kabiny, z chłop­skim spo­ko­jem nabija fajkę, siada sobie, słu­cha namięt­nej dys­ku­sji, splata przed sobą ramiona. W tej chwili naprawdę wygląda jak alzacki chłop przed swoim domem po całym dniu pracy. Nie obcho­dzi go spór tych, któ­rzy zaj­mują zie­mię ojczy­stą; on jest już w domu. Gdy tak sie­dzi, ma w sobie jakąś tra­giczną god­ność. Trwa nie­ru­chomo, niczym prze­ma­lo­wane sumie­nie statku: inni ode­szli, on pozo­stał, pozo­stał u sie­bie w domu, bo tutaj jest jego miej­sce. Czego miałby szu­kać w Peki­nie? Czego miałby szu­kać w Mar­sy­lii? Czego miałby szu­kać w świe­cie? Nie udaje się do Pale­styny, aby zająć ojczy­znę, ani nie udaje się do Stras­burga; on zostaje tu w domu. Ciśnie mi się na usta, że zostaje tu w domu na ojczy­stej ziemi, w tym barze, na pokła­dzie Cap Polo­nio, gdzie żyje od dwu­dzie­stu lat. A zwój lin, o, tam w kącie, jest dla niego tym, czym dla kogoś innego - aka­cja5. Modli­twa za zmar­łych Pan Dyck, który wie wszystko, tylko po fran­cu­sku nie rozu­mie ani słowa, i który był w gru­pie osad­ni­ków przy­by­łych do Tel Awiwu po pierw­szej woj­nie świa­to­wej - ale cała ta sprawa mu się znu­dziła, bo chciał pra­co­wać z Ara­bami, sta­no­wią­cymi jego zda­niem lep­szą siłę robo­czą niż Żydzi, lecz ten zamysł został uda­rem­niony - sło­wem, pan Dyck po her­ba­cie odna­lazł mnie na pokła­dzie, zde­ner­wo­wany, i przed­sta­wił swoje skargi. - Podró­żuje tu na mię­dzy­po­kła­dzie jeden stary Żyd - powie­dział z nie­na­gan­nie ber­liń­skim obu­rze­niem - któ­remu unie­moż­li­wiono odmó­wie­nie modli­twy za zmar­łych. Prze­pły­wa­li­śmy nie­opo­dal Krety, pano­wał wielki skwar. - Nie rozu­miem - odpar­łem z roz­tar­gnie­niem - jak można komuś unie­moż­li­wić odmó­wie­nie modli­twy? Jeśli ktoś chce się modlić, siada albo i nie siada, sku­pia się w ciszy i się modli. W jaki spo­sób inni mogą w tym prze­szko­dzić? Niech pan popa­trzy na Kretę... Jed­nak pan Dyck ma innego rodzaju tro­ski i jest blady ze zde­ner­wo­wa­nia. Podró­żuje pierw­szą klasą i udaje się teraz do Pale­styny tylko po to, żeby ścią­gnąć tam swoje należ­no­ści. To czło­wiek chory na żołą­dek, ner­wowy; ja nie mogę mieć nawet poję­cia - mówi - jakież emo­cjo­nu­jące lata prze­żył w Ber­li­nie; infla­cja i sta­bi­li­za­cja, brak kre­dy­tów, czło­wiek nie wie, co będzie, jak się obu­dzi następ­nego dnia! Popsuł sobie żołą­dek. Ma słabe nerwy. Nie może spać. Nie pije alko­holu, ale dużo pali. Cały ten czło­wiek to jeden ogólny, osta­teczny roz­strój żołądka. W dobrze skro­jo­nym ubra­niu spa­ce­ruje tu po pokła­dzie w pierw­szej kla­sie, infor­muje się po nie­miecku, ner­wowo mruga oczami, gdy wzrok kie­ruje na wyspę, mewę, kobietę, kel­nera. W kie­sze­niach upy­cha gazety i brom. To ner­wowo chory spe­ku­lant, który wie, że zain­we­sto­wał już w inte­resy wię­cej, niż może zyskać: wła­sne zdro­wie, życie, wiek męski; to zwy­czaj­nie każ­dego dnia tonący, nowo­cze­sny czło­wiek inte­resu. Wagon sypialny, tele­fon, kolej żela­zna, kursy i ceny, auto. Nie­kiedy raz i drugi ude­rza się w czoło, jakby w prze­stra­chu pytał: ,,O mój Boże, co ja zro­bi­łem?...". W takich momen­tach zasta­na­wia się, dla­czego nie kupił raczej papie­rów wyemi­to­wa­nych