Świnki morskie

Gdy Ludvík Vaculík w 71 roku wydawał swoje Świnki morskie(Morčata) był człowiekiem mocno osadzonym w realiach ówczesnej Czechosłowacji. Z przekonania komunista, nagle choć nie bez powodu wyrzucony ze Związku Pisarzy Czechosłowackich, tworzy manifest Dwa tysiące słów. Manifest z miejsca staje się kamieniem milowym Praskiej Wiosny, a Vaculík, wciąż komunista, choć już nie reżimowy, powołuje podziemną oficynę, by swoje ?Świnki? w ogóle móc wydać.

Mimochodem paru wartościowych spośród tej rzeszy autentycznie ideowych komunistów, w których ni krztyny ?mądrości etapu?, a pluralizm poglądów nie taktował równolegle z obserwowanymi zmianami społecznymi, bym znalazł z łatwością. Nasuwa mi się profesor Waldenberg, były PPS-owiec,członek PZPR-u i równocześnie dzielny obrońca Serbów w czasie Inwazji Natowskiej z 99 roku. Gdy amerykańskim bombowcom wtórowały salonowe media, on niemal sam, już wtedy mocno wiekowy, i rozjeżdżany równo przez środowisko Gazety Wyborczej, spotykał się w salkach uniwersyteckich, by bronić ważnej dla siebie sprawy. Nie sądźcie przedwcześnie komunisty ,wejdźcie głęboko w jego buty bowiem i tam znajdziemy persony zacne i godne naszego szacunku.

Wracając jednak do samego Vaculíka, licząc od działalności politycznej po nienaganną literacko stronę jego literatury, mamy do czynienia ze zjawiskiem w prozie niemal bez precedensu. Nie przeszkadza temu oczywiste nawiązanie Świnek morskich do Kafkowskiego Procesu.