Tematem niniejszej książki jest publicystyka Józefa Mackiewicza, nie wahajmy się powiedzieć: profetycznego pisarza-intelektualisty. Jego myśl - równie wartościowa jak jego twórczość literacka - pozostaje wciąż aktualna, długo jednak znajdowała się na marginesie zainteresowań badawczych historyków, zwłaszcza historyków myśli politycznej. Był Mackiewicz wyjątkowym znawcą problematyki rosyjskiej, bolszewickiej i sowieckiej oraz niemieckiej. Konsekwentnym, ideowym antykomunistą. Nade wszystko był jednak świadkiem epoki i znawcą spraw polskich w okresie historycznych przemian w połowie XX wieku.