Ebook Instytut mobi,epub

"Kiedy w otchłań spoglądasz, ona również patrzy na ciebie."
Ze względu na zawirowania w życiu rodzinnym, powieść czytałam, nie jak to mam w zwyczaju bez zbędnych przerw, ale w kawałkach, a sam proces zapoznawania się zajął kilka miesięcy. Z jednej strony żałuję, że tak właśnie się stało, bo twórczość Kinga uwielbiam chłonąć na raz, lecz z drugiej posłużyło nakręceniu dramaturgii historii, która sama w sobie nie zawierała aż tak wielu elementów tworzących napięcie charakterystyczne dla thrillerów i horrorów, z wyjątkiem ostatniej części. Uzyskałam czas do zmiany nastawienia odnośnie sposobu przybliżenia scenariusza zdarzeń i stojącego za nim tła.
Początkowo w moim odczuciu, nawiązania do znanych faktów z prawdziwej historii, hitlerowskich eksperymentów medycznych w obozach pracy, opierających się na multiplikowaniu najmroczniejszych zwyrodnień ludzkiej natury, wydającego się nie mieć granic okrucieństwa i bestialstwa, nie uzasadniały ich bezpośredniego użycia dla potrzeb tworzenia fikcji, jakby obdzieranie ofiar i ich rodzin ze zrozumienia i szacunku. Stopniowo sięgałam po myśl, że jako ludzie powtarzamy historię, mało uczymy się na błędach przeszłości, nie potrafimy zrzucić obciążających kajdan wojennych obsesji, niestety, za każdym razem odsłaniamy ekstremalne zło, do czynienia którego jesteśmy zdolni, kierowani niepohamowaną siłą nienawiści, pragnieniem zaspokojenia wygórowanych ambicji, zdobycia bezwzględnej władzy, czy dysponowania perfekcyjną bronią. A wszystkiemu przypisujemy fałszywe etykiety wyższych celów, bronienia wolności, odkrywania ratowania ogółu ludzkości kosztem szczęścia, zdrowia i życia jednostek.
"Instytut" wypełniają nadprzyrodzone zdolności, tajemnicze zjawiska, niespotykane wydarzenia, w które trudno uwierzyć, bo wymykają się rozumowym objaśnieniom, a jednak wciąż przyciągają uwagę choćby możliwością pojawienia się, intrygująco ekscytują i rozpalają ciekawość. Ukazują nieokryte obszary funkcjonowania ludzkiego mózgu, jego wyjątkowych zdolności i umiejętności. Mało wchodzenia w szczegółowe opisy z życia bohaterów, tak charakterystyczne dla pisarza, a które uwielbiam, lecz i tak udało się zbudować ciekawą atmosferę, intensyfikować doznania, choć liczyłam na więcej elementów zaskoczenia i mniejszą przewidywalność. Mam wrażenie, że książka bardziej kierowana jest do młodzieży niż dorosłych, ze względu na wiodący w niej udział dzieci i skalę poruszanych zagadnień, jednak i ja się w niej dobrze odnalazłam.
Pojawia się mnóstwo dylematów moralnych, łatwych i trudnych do rozstrzygnięcia, oraz wciąż czekających na słuszne odpowiedzi. King nie tylko zapewnia odprężenie czytelnicze, gra na skrajnych emocjach, wciąga w wymyślony świat, choć mocno połączony z rzeczywistym, lecz również nakłania do wsłuchania się w głos własnego sumienia i cywilizacyjnej odpowiedzialności. I to powoduje, że chętnie chwytam po jego książki, nie każda okazuje się arcydziełem na miarę wizerunku artysty mianowanego mistrzem horrorów, ale każda w mniejszym lub większym stopniu zaspakaja potrzebę spotkania z dobrą literaturą rozrywkową.

Mam wrażenie, że King sie skończył. Niby jeszcze to się czyta, ale głupota momentami wręcz poraża. Do tego większość książki jest mocno o niczym. Najsłabsze jest w sumie to, że dorosły opisuje dzieciaki.... i robi z nich dorosłych (tylko takich trochę upośledzonych).

Tim jest byłym policjantem. Po małym zamieszaniu w samolocie trafia do małego miasteczka, gdzie obejmuje posadę nocnego stróża. O tym opowiada wstęp "Instytutu", by nagle porzucić historię Tima i przenieść czytelnika w mroczny świat pewnej tajnej organizacji, porywającej dzieci i dość drastycznymi metodami wzmacniającej ich zdolności telepatyczne i telekinetyczne. Siedzibą tej organizacji jest tytułowy Instytut. Któregoś dnia, nieświadomy niczego, trafia tam dwunastoletni Luke Ellis. Zostaje poddany testom w tak zwanej Przedniej Połowie, wiedząc, że ma zaledwie kilka dni, by obmyślić plan ucieczki i nie trafić do Tylnej Połowy Instytutu, skąd jeszcze żadne dziecko nigdy nie wróciło...
Fabularnie najnowsza powieść Stephena Kinga wygląda nieźle. Gorzej poszło pisarzowi przeniesienie jej na papier. Czytałem niejedną książkę autora i wiem, jak bardzo lubi tworzyć wątki poboczne i wchodzić w szczegóły niemające praktycznie żadnego związku z główną osią fabuły. Zazwyczaj całość wypadała jednak ogólnie dobrze i finalnie można było powiedzieć: "świetna książka.
W "Instytucie" rzecz ma się niestety nieco inaczej. Zamiast jako czytelnik pławić się w oceanie kingowskiej fantazji, mam wrażenie, że to zwykłe brodzenie w kałuży. Monotonne, przeciągające się i na wskroś przewidywalne. W sceny, które aż kipieć powinny adrenaliną, i które w czytelniczej wyobraźni mknąć powinny jak rozpędzony pociąg (no bo choćby strzelanina do takich scen należy, prawda?), wkradła się dziwna senność, spowolnienie. Klimatycznie wygląda to naprawdę słabo. Nie twierdzę, że King się wypalił czy napisał "Instytut" na odczepne, ale w moim odczuciu sporo mu w tej książce nie wyszło.
Praktycznie jedyny plus przyznać mogę za podjęcie ważnego tematu - poświęcenie jednostek na rzecz dobra ogółu. To naprawdę daje do myślenia. Sprawa tym bardziej jest moralnie bardzo trudna, bo chodzi o fizyczne poświęcanie dzieci, odbieranie im dzieciństwa, odbieranie życia, i to w tak okrutny sposób.
Wstęp "Instytutu" zapowiadał się bardzo dobrze, finałową scenę też umieściłbym w kategorii tych dobrych, ale to, co autor zaserwował w środku tej kanapki, niestety czyni z tej powieści lekturę zaledwie przeciętną. Zbyt długą, powolną, bez polotu; taką, która gdyby była pierwszym moim spotkaniem z Kingiem, natychmiast talent pisarski tego gościa uznałbym za mocno przereklamowany.